Je kent het vast wel. Je bent met iemand in gesprek, laten we hem Jaap noemen, en ineens gooit Jaap er een overhaaste generalisatie in. Een wat? Een overhaaste generalisatie. Zoiets als.. ‘Roken ongezond? Nou, mijn oma rookte en is 93 geworden hoor, dus zó ongezond is het niet!’
Het feit dat één persoon - de oma van Jaap- rookte én oud werd, is geen bewijs om te kunnen zeggen dat roken niet ongezond is. Misschien was oma wel 100 geworden als ze niet had gerookt.
En als je op deze foute argumentatie gaat letten is ‘ie ineens overal! Óók in het onderwijs!
Op het schoolplein
Joris heeft gemeen gedaan tegen Laura. Laura loopt naar haar vriendinnen en roept geërgerd: ‘Zie je wel dat álle jongens gemeen zijn!’
In de klas
Fay doet haar broodtrommel open. Oeps, een beschimmelde boterham. ‘Die eet ik niet op’, zegt ze. Bart zit naast haar en zegt ‘Je kan die beschimmelde boterham wel eten hoor. Mijn zusje deed dat ook en zij werd er niet ziek van!’
In de teamkamer
De ouders van Sofie racen meteen uit hun werk naar school, maar zijn vijf minuten te laat voor hun gesprek met meester Tim. Na afloop van het gesprek blaast meester Tim stoom af in de teamkamer: ‘Zo vervelend dat werkende ouders áltijd te laat zijn voor gesprekken op school!’
Tijdens de teamvergadering
Het team van basisschool 'Het Trefpunt' evalueert het dragen van mondkapjes door leerlingen van de bovenbouw. Juf Inge steekt meteen van wal: 'Mijn groep 6 heeft twee weken géén mondkapjes gedragen in de gangen en niemand uit de klas heeft Corona gekregen. In groep 5 waren er zes kinderen met Corona. Die mondkapjes zijn dus écht onzin!'
Lieve juf Inge...
Het feit dat in jóuw groep 6 geen leerling corona heeft gekregen, ondanks het niet dragen van een mondkapje in de gangen, is geen bewijs om te kunnen zeggen dat het dragen van een mondkapje onzin is.
Misschien had het dragen van een mondkapje door de leerlingen in groep 6 ervoor kunnen zorgen dat er minder leerlingen in groep 5 corona zouden krijgen? Helemaal omdat beide groepen gebruik maken van dezelfde toiletten in de gang en elkaar dus veel tegenkomen.
Of niet, dat weten we niet zeker. Maar we weten wel zeker dat hier een conclusie wordt getrokken die voor alle gevallen geldt, op basis van één enkele situatie. En dat is dus geen écht argument.
21st century skill in the 90's
Oh, wat had ik dít graag willen leren op school. Ik zou zogenaamde argumenten niet klakkeloos voor waar hebben aangenomen. Het zou mij geholpen hebben een kritische houding te ontwikkelen.
En daarmee zou ik dus zomaar al een 21st Century Skill hebben ontwikkeld op de basisschool. En dat in de 90’s!
Hoeveel tijd en aandacht besteed jij aan Kritisch Denken - één van de 21st Century Skills - in je onderwijs?
En als je een overhaaste generalisatie hoort.. laat je deze dan gaan? Of grijp je het moment aan als leermoment?
